5  juni 2025

IAC-advies “Zeggenschap en Medezeggenschap in de zorg – naar innovatieve vormen van (mede)zeggenschap?”

In het nieuwe rapport van de Governance Innovatie- en Adviescommissie (IAC) staat de vraag centraal hoe (mede)zeggenschap binnen zorgorganisaties toekomstbestendig kan worden ingericht.

De IAC deelt in dit rapport praktijkervaringen van zorgorganisaties die experimenteren met nieuwe vormen van inspraak, betrokkenheid en besluitvorming. De IAC constateert dat formele raden waardevol zijn , maar niet altijd aansluiten bij de realiteit en urgentie van de uitdagingen waar zorgorganisaties voor staan. De zorg is immers flink in beweging doordat regionale en domeinoverstijgende samenwerking steeds meer centraal komt te staan. Dat vraagt om vernieuwende vormen van betrokkenheid van cliënten, zorgprofessionals, medewerkers én burgers.

Het rapport laat zien dat er behoefte is aan flexibelere, meer op maat gemaakte en integrale benaderingen voor het organiseren van (mede)zeggenschap. Denk aan inspraak via digitale platforms, samenwerking tussen verschillende raden en het organiseren van zeggenschap in regionale netwerken. Het rapport biedt niet alleen inzichten, maar ook aanbevelingen voor de praktijk. Zo pleit de IAC voor meer verbinding tussen cliënten, professionals en burgers, en voor het benutten van juridische ruimte om medezeggenschap passend te organiseren.

Het rapport biedt concrete handvatten en inspiratie om binnen de eigen organisatie het gesprek te voeren:

• Hoe toekomstbestendig is onze inrichting van (mede)zeggenschap?
• Kunnen we vormen van integrale of regionale medezeggenschap verder ontwikkelen?
• Hoe benutten we digitale middelen en informele werkvormen?

Lees het volledige rapport hier.

 

10 maart 2025

IAC-advies Zelfevaluatie Raden van Toezicht – Rituele Dans of Impactvolle Reflectie?

Een kritische blik op toezicht in de zorg
Zelfevaluaties zijn een vast onderdeel van goed toezicht, maar hoe zinvol zijn ze? Draagt een zelfevaluatie daadwerkelijk bij aan betere governance en een effectievere samenwerking tussen de Raad van Toezicht, de Raad van Bestuur en de medezeggenschap? Of is het slechts een verplicht nummer?

De Governance Innovatie en Adviescommissie (IAC) heeft onderzoek laten doen naar de effectiviteit van zelfevaluaties bij Raden van Toezicht in de zorg. In deze publicatie leest u:
✔️ Welke factoren bijdragen aan een waardevolle zelfevaluatie
✔️ Hoe de voorbereiding en stakeholderbetrokkenheid het resultaat beïnvloeden
✔️ Wat de rol is van een externe evaluator
✔️ Concrete aanbevelingen om de zelfevaluatie impactvol te maken

Download hier het volledige rapport.

 

2 november 2021

Governance van samenwerkingsverbanden

Download hier het advies van de Innovatie en Adviescommissie governance getiteld Governance van samenwerkingsverbanden; niet samenwerken is geen optie meer.

 

2 november 2021

Advies belangenverstrengeling 2.0.

Download hier het IAC-Advies belangenverstrengeling 2.0.

26 november 2020

Advies belangenverstrengeling 1.0.

De Innovatie- en Adviescommissie heeft op verzoek van de Brancheorganisaties Zorg een advies aan de BoZ opgesteld hoe het thema belangenverstrengeling in de zorg kan worden aangescherpt in de Governancecode Zorg zodat er meer guidance is, maar waarbij we de ‘principle based’ opzet van de Governancecode Zorg gehandhaafd blijft. Aan deze opzet wordt door het veld en de Innovatie- en Adviescommissie veel waarde gehecht. Op basis van casussen in de zorg over belangenverstrengeling, gesprekken met experts tijdens een invitational conference en het analyseren van andere codes op het onderwerp belangenverstrengeling is het advies over belangenverstrengeling 1.0. opgesteld.

Download hier het advies belangenverstrengeling.

De IAC organiseert een aantal online raadplegingen voor organisaties aangesloten aan de brancheorganisaties, die vertegenwoordigt zijn in de BoZ. Afhankelijk van de uitkomsten van deze raadplegingen kan een aangescherpte versie 2.0 worden opgesteld.

Naast een beperkt aantal aanscherpingen van de Governancecode Zorg, wordt in het advies ook een voorstel gedaan om de taken van de Governancecommissie te verbreden.

 

9 december 2019

Advies Good Governance: een gezamenlijke opgave

IAC: Draagvlak Governancecode Zorg groot, maar meer handvatten voor gebruik gewenst

Innovatie en Adviescommissie Governance (IAC) peilt governance vraagstukken en formuleert aanbevelingen

Het draagvlak voor de Governancecode Zorg is twee jaar na de invoering voldoende groot. De code geeft richting en de principes die de code benoemt, worden onderschreven. Wel zijn er verbeteringen mogelijk om het gebruik en de toepassing ervan te verbeteren, want de crux zit in de slag van principe naar praktijk. Dit is één van belangrijke conclusies van de Governance Innovatie- en Adviescommissie (IAC) ingesteld door de Brancheorganisaties in de Zorg (BoZ). De Adviescommissie heeft op basis van een eigen inventarisatie in het rapport ‘Good Governance: een gezamenlijke opgave’ vijf adviezen uitgebracht voor vervolgstappen na twee jaar Governancecode Zorg.

Dialoog versterken
De Innovatie- en Adviescommissie koos als aanpak voor een digitale inventarisatie en voerde rondetafelgesprekken in het land met meer dan 200 leden van ondernemingsraden, cliëntenraden, raden van bestuur en raden van toezicht in de zorg. De IAC constateert dat er veel draagvlak is voor de Governancecode Zorg bij alle gremia. En dat het belangrijk is dat de code nog bekender en meer doorleefd wordt, met name onder ondernemingsraden en cliëntenraden. Zij kunnen de code benutten in het gesprek met bestuur en toezicht. Een conclusie is dat er meer handvatten gewenst zijn over hoe de Governancecode Zorg toe te passen. Het helpt hierbij wanneer raden van bestuur, raden van toezicht, ondernemingsraden en cliëntenraden gezamenlijk in dialoog gaan en gezamenlijke scholing hebben, zodat meer dezelfde taal wordt gesproken. ‘De crux zit in het vertalen van de principes naar de praktijk. Dat er verschillende rollen zijn in de governance, zoals toezichthouder of cliëntenraadslid, kan juist de dialoog versterken’ aldus prof. dr. Mirella Minkman, voorzitter van de Commissie.

Maatschappij versus organisatie
Een belangrijk thema voor zorgorganisaties is de spanning tussen de maatschappelijke doelstelling en het belang van de zorgorganisatie, bijvoorbeeld het belang om de continuïteit van de zorg te kunnen garanderen.  De Commissie constateert dat het goed is dit onderwerp explicieter te bespreken binnen organisaties, waardoor het gesprek over de betaalbaarheid en toegankelijkheid van de zorg  en de kwaliteit ook aan de hand van de Governancecode gevoerd wordt. Maatschappelijk belang en organisatiebelang kunnen op gespannen voet staan.

Handvatten voor samenwerkingen
De Commissie constateert verder dat er in de Governancecode weinig of geen handvatten zijn voor samenwerkingsverbanden tussen zorgorganisaties, terwijl zorgorganisaties hier wel veel vragen over hebben. De IAC adviseert en biedt de zorgbranches daarom aan om thematisch onderzoek te doen naar de kennisvragen over samenwerkingsverbanden en de (ervarings)kennis die er al is, zodat een ontwikkelagenda ontstaat voor meer handvatten voor samenwerkingsverbanden nu we toe gaan naar andere vormen van organiseren en netwerken.

Zie deze link voor meer informatie over de Innovatie- en Adviescommissie en het rapport Good Governance een gezamenlijke opgave .